พระยาเสนาะดุริยางค์

พระยาเสนาะดุริยางค์

         พระยาเสนาะดุริยางค์ (แช่ม สุนทรวาทิน) เป็นนักดนตรีไทย ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวถึงพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว      

            ประวัติ                            
            พระยาเสนาะดุริยางค์เป็นบุตรคนโตของครูช้อย และนางไผ่ สุนทรวาทินได้ฝึกฝนวิชาดนตรีจากครูช้อยผู้เป็นบิดาจนมีความแตกฉาน ครูช้อยฯเป็นคนตาบอดตั้งแต่เด็ก แต่มีความสามารถในทางดนตรีในระดับบรมครู บ้านครูช้อยเกิดไฟไหม้ สมภารแสง พรหมโชติ วัดน้อยทองอยู่(มรณภาพปี 2455)ได้อุปการะครูช้อยฯและครอบครัวโดยให้สร้างบ้านหลังวัดน้อยทองอยู่ และสมภารแสงฯก็สนับสนุนดนตรีไทยของครูช้อยมาโดยตลอด ต่อมาเจ้าพระยาเทเวศน์วงศ์วิวัฒน์ (ม.ร.ว. หลาน กุญชร) ได้ขอตัวมาเป็นนักดนตรีในวงปี่พาทย์ของท่าน. ท่านเข้ารับราชการ เมื่อ พ.ศ. 2422 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็น “ขุนเสนาะดุริยางค์” ในปี พ.ศ. 2446ตำแหน่งเจ้ากรมพิณพาทย์หลวงจึงโปรดให้เลื่อนเป็น “หลวงเสนาะดุริยางค์” ในปี พ.ศ. 2453 ในตำแหน่งเดิมจนถึงสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดให้เลื่อนเป็น “พระเสนาะดุริยางค์” รับราชการในกรมมหรสพหลวง และได้รับพระราชทานเหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยา ด้วยความซื่อสัตย์ และมีความจงรักภักดี ท่านจึงได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็น “พระยาเสนาะดุริยางค์” ในปี พ.ศ. 2468

         ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ท่านได้รับมอบหมายให้ควบคุมวงพิณพาทย์ของเจ้าพระยาธรรมาธิกรณาธิบดี(ม.ร.ว.ปุ้ม มาลากุล) เสนาบดีกระทรวงวัง วงพิณพาทย์วงนี้ นับได้ว่าเป็นการรวบรวมผู้มีฝีมือ ซึ่งต่อมาได้เป็นครูผู้ใหญ่ เป็นที่รู้จักนับถือโดยทั่วไป เช่น ครูเทียบ คงลายทอง ครูพริ้ง ดนตรีรส ครูสอน วงฆ้อง ครูมิ ทรัพย์เย็น ครูแสวง โสภา ครูผิว ใบไม้ ครูทรัพย์ นุตสถิตย์ ครูอรุณ กอนกุล ครูเชื้อ นักร้อง และครูทองสุข คำศิริ

         ด้านครอบครัว

        ท่านสมรสกับคุณหญิง เรือน เสนาะดุริยางค์ ซึ่งมาจากตระกูลมอญบางไส้ไก่ มีบุตร-ธิดา 4 คน คือ

                คุณเลียบ บุณยรัตพันธุ์

                คุณเลื่อน ผลาสินธุ์

                คุณเชื้อ สุนทรวาทิน

                คุณเจริญใจ สุนทรวาทิน

        และมีบุตร-ธิดา กับภรรยาท่านก่อนอีก 2 คน คือ

                คุณช้า สุนทรวาทิน

                คุณเชื่อง สุนทรวาทิน

        พระยาเสนาะดุริยางค์ ถึงแก่อนิจกรรมในปี พ.ศ. 2492 เมื่อมีอายุได้ 83 ปี

เดี่ยวระนาดเอก การเวก ๓ ชั้น พระยาเสนาะดุริยางค์

 

เดี่ยวปี่ในเพลง เชิดนอก พระยาเสนาะดุริยางค์

 

ขอขอบคุณข้อมูลจาก :  th.wikipedia.org